سندرم هلپ یک بیماری بارداری است که می‌تواند خطر جانی ایجاد کند. و معمولا به عنوان یک سویه از پره اکلامپسی (مسمومیت بارداری) شناخته می‌شود. با وجود آنکه آمار قطعی این بیماری مشخص نیست اما حدود یک هزارم زنان باردار به این بیماری مبتلا می‌شوند. همچنین در حدود 10 درصد افراد مبتلا به مسمومیت بارداری به سویه هلپ هم مبتلا می‌گردند.
زمان شیوع سندرم هلپ در بارداری چیست؟
بیماری هلپ معمولا در سه ماهه سوم بارداری اتفاق می‌افتد اما احتمال ابتلا بعد از زایمان هم وجود دارد. نام این بیماری مخفف سه عارضه است:
H: همولیز (Hemolysis): تخریب گلبول‌های قرمز خون
EL: بالا رفتن آنزیم‌های کبد (elevated liver enzymes) که نشانگر مشکلات کبدی است
LP: کم شدن پلاکت (low platelet count) که باعث خونریزی می‌شود
علائم سندرم هلپ چیست؟
علائم بیماری هلپ، عمومی و غلط انداز بوده و شبیه علائم انتهای بارداری است:
- تار شدن بینایی
- افزایش وزن شدید
- خستگی
- احتباس آب در بدن
- سردرد
- فشار خون بالا
- تهوع و استفراغ
- درد در بالا و سمت راست و مرکز شکم
- پروتئین در ادرار
- ورم صورت و دست‌ها
اگر علائم بالا را داشتید بلافاصله به پزشک اطلاع دهید.
تشخیص سندرم هلپ چگونه انجام می‌شود؟
پزشک ابتدا فشار خون را بررسی نموده و در صورت شک به سندرم هلپ آزمایش‌های زیر را تجویز می‌کند:
- آزمایش خون برای بررسی همولیز، افزایش آنزیم‌های کبد، و کم شدن پلاکت
- نمونه ادرار برای بررسی پروتئین در ادرار
- MRI برای بررسی خون در کبد
اگر علائم فشار خون بالا یا پروتئین در ادرار نباشد تشخیص سندرم هلپ مشکل شده و گاهی با بیماری‌های زیر اشتباه می‌شود:
- هپاتیت حاد
- آنفولانزا
- بیماری کیسه صفرا
- گاستریت یا التهاب معده
علت سندرم هلپ چیست؟
متاسفانه علت اصلی سندرم هلپ مشخص نیست.
عوامل خطر زای سندرم هلپ چیست؟
چند عامل وجود دارد که خطر ابتلا به سندرم هلپ را افزایش می‌دهد:
مسمومیت بارداری یا فشار خون القایی بارداری مهمترین عوامل خطرزای سندرم هلپ هستند. اما ممکن است بدون آنکه فرد به مسمومیت بارداری مبتلا شود دچار هلپ گردد.
سایر عوامل خطرزای هلپ عبارتند از:
- سن بیشتر از 25 سال
- سفید پوست بودن
- داشتن مادر یا خواهری که دچار سندرم هلپ شده است
- حداقل دو بار زایمان قبلی
- سندرم هلپ در بارداری‌های قبلی
- بیماریLCHAD در کودک
انواع مختلف سندرم هلپ چیست؟
سندرم هلپ به سه دسته تقسیم می‌شود:
- کلاس 1 : پلاکت زیر 50000 uL
- کلاس 2: پلاکت بین 50000 و 100000 uL
- کلاس 3: پلاکت بین 100000 و 150000 uL
احتمال عوارض شدید و شدت بیماری برای کلاس 1 بیشتر است.
درمان سندرم هلپ چگونه انجام می‌شود؟
مثل مسمومیت بارداری تنها درمان قطعی برای این بیماری زایمان است. اگر جنین بالای 34 هفته باشد معمولا 24 تا 48 ساعت بعد از تشخیص، زایمان انجام می‌شود. همچنین اگر مادر یا حنین تحت دیسترس (زجر) باشند حتی اگر بچه نارس باشد زایمان انجام می‌شود.
اگر سن بارداری کمتر از 34 هفته باشد راه‌هایی برای بالغ‌تر شدن جنین وجود دارد:
- استراحت در بستر در خانه یا بیمارستان
- داروهای فشار خون
- انتقال خون برای جبران کم خونی و کم بودن پلاکت
- مراقبت مستمر در بیمارستان و انجام تست بدون استرس، تست بیوفیزیکال پروفایل و سونوگرافی
- داروهای کورتیکواستروئید برای کمک به رسیده شدن ریه جنین جهت آمادگی تولد
- سولفات منیزیم برای جلوگیری از تشنج
- انجام آزمایش منظم برای بررسی پیشرفت سندرم هلپ
پیش آگهی احتمال ابتلا به سندرم هلپ چگونه است؟
پیش آگهی (prognosis) بیماری یعنی اینکه بیماری در آینده چه مسیری را طی خواهد کرد. پیش اگهی هلپ به اینکه در چه زمانی شناسایی و درمان شده، بستگی دارد. اگر درمان نشود خطر جانی دارد. وقتی که درمان مناسب انجام شود نتایج برای مادر و جنین رضایت بخش خواهد بود. زمانی که نوزاد متولد می‌شود معمولا علائم مادر ظرف 48 ساعت آینده بهبود پیدا می‌کند.
برای زنان باردار خطر سایر اختلالات بسته به شدت نتایج آزمایشگاه بیشتر می‌شود و ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- نارسایی تنفسی حاد
- کم خونی
- زایمان زودرس
- خونریزی شدید در حین زایمان
- نارسایی کلیه
- کنده شدن جفت
- اِدم ریه
- سکته مغزی
برای بچه پیش آگهی به سن بارداری در زمان زایمان و همچنین وزن جنین هنگام تولد بستگی دارد. اگر نوزاد نارس به دنیا بیاید خطر اختلالات زایمان زودرس بیشتر است.
به همین علت است که پزشکان تلاش می‌کنند بجای آنکه سریع بچه را زایمان کنند در هر زمان سندرم هلپ را درمان نمایند به ویژه اگر فرد باردار نزدیک زمان فول ترم شدن بچه باشد.
بیشتر بدانید:
ثبت ديدگاه