زجر جنین (Fetal Distress) که در اصطلاح پزشکی nonreassuring fetal status هم نامیده می‌شود، زمانی اتفاق می‌افتد که دریافت اکسیژن در رحم در زمان زایمان و یا در سه ماهه سوم بارداری کم می‌شود. کمبود اکسیژن ممکن است باعث کاهش ضربان قلب جنین شده و برای او خطرناک باشد. در ادامه مطالب مهمی که باید در این خصوص بدانید تشریح شده است.
میزان شیوع این عارضه چقدر است؟
احتمال اینکه حالت زجر جنین اتفاق بیفتد دقیقا معلوم نیست اما حدودا در 1 تا 4 درصد موارد بارداری‌ها مشاهده می‌شود.
علت بروز زجر جنین چیست؟
زجر جنین ممکن است به دلایل زیر اتفاق بیفتد:
- بیماری مادر؛
- پارگی رحم؛
- فشرده شدن بند ناف (مثلا در اثر پیچیدن بند ناف)؛
- عفونت جنین؛
- ممکن است مادر در وضعیتی باشد که به رگ‌های اصلی خون فشار وارد رده و باعث شود خون به جنین نرسد.
چه کسانی در خطر ابتلا به وضعیت زجر جنین قرار دارند؟
چندین حالت وجود دارد که احتمال زجر جنین را افزایش می‌دهد:
- محدودیت رشد داخل رحمی؛
- هیدرآمنیوس یا الگوهیدآمنیوس؛
- اکلامپسی یا پره اکلامپسی؛
- دیابت بارداری؛
- بارداری دوقلویی یا چند قلویی.
علائم زجر جنین چیست؟
ضربان قلب جنین در حالت عادی و طبیعی در رحم قوی و پایدار است. آنها نسبت به محرک‌ها با تکان‌های مناسب پاسخ می‌دهند. اما جنین‌هایی که به زجر جنین دچار شده باشند ضربان قلب آنها کاهش پیدا کرده و الگوی تکان‌ها و لگدهای آنها تغییر می‌کند (حتی ممکن است تکان خوردن آنها متوقف شود).
به همین علت شمارش تعداد لگدهای جنین اهمیت دارد. بهتر است به دقت به توصیه‌های پزشک عمل کرده و به طور منظم بررسی کنید که بچه در هر 2 ساعت 10 ضربه بزند. اگر بعد از گذشت 1 ساعت متوجه شدید تعداد لگدها کم است یک نوشیدنی شیرین مثل آب پرتقال بخورید و دوباره امتحان کنید.
برای جلوگیری از زجر جنین، چه کاری می‌توانید انجام دهید؟
پزشکان توصیه می‌کنند خانم‌های باردار در سه ماهه دوم و سوم بارداری به پهلوی چپ بخوابند تا جریان خون از بدن آنها به بدن بچه به خوبی انجام شود. خوابیدن به پشت باعث می‌شود تا به بزرگ سیاهرگ که شاهرگی برای انتقال خون از پایین تنه به قلب است فشار وارد نشود.
اگر حس می‌کنید فعالیت جنین در رحم کم شده و تعداد تکان‌های او کاهش یافته است بدون معطلی به پزشک اطلاع دهید. پزشک احتمالا در مرحله اول از شما می‌خواهد به پهلوی چپ بخوابید تا فشار از رگ‌های اصلی برداشته شده و فعالیت جنین افزایش پیدا کند.
وقتی که در مطب دکتر یا بیمارستان هستید پزشک با استفاده از مانیتور بررسی می‌کند که آیا جنین واقعا دچار حالت زجر جنین شده است. ممکن است به شما اکسیژن و مایعات بیشتری از طریق تزریق داخل وریدی داده شود تا اکسیژن‌رسانی به خون بیشتر شده و ضربان قلب جنین به حالت طبیعی برگردد.
اگر هیچ کدام از این روش‌ها جواب نداد راه حل نهایی زایمان فوری است که معمولا به شیوه سزارین انجام می‌شود (البته اگر زایمان واژینال و طبیعی آغاز نشده باشد).
بیشتر بدانید:
ثبت ديدگاه