مطالعات نشان می‌دهد حدود سه چهارم خانم‌های باردار وقتی که جنین در شکم آنها در حال رشد است، دچار مشکلاتی برای خوابیدن می‌شوند. با وجود آنکه این موضوع باعث خستگی آنها می‌شود اما کاملا نرمال است. اما حالت دیگری وجود دارد که وقتی که فرد در خواب است به طور موقت جریان تنفس او را قطع می‌کند.
این عارضه که وقفه تنفسی در خواب یا آپنه خواب (Obstructive Sleep Apnea) نامیده می‌شود، بیشتر در دوران بارداری وارد عمل شده و از آنجا که وقفه تنفسی جلوی ورود اکسیژن به بدن را می‌گیرد هم برای مادر و هم برای جنین خطرناک است. اگر فکر می‌کنید دچار وقفه تنفسی شده‌اید یا اگر قبلا دچار این اختلال بوده‌اید حتما باید زیر نظر پزشک درمان‌های لازم را انجام دهید.
وقفه تنفسی در خواب چیست؟
وقفه تنفسی یک بیمار ارثی است که در آن مجرای تنفسی در خواب بسته می‌شود. درنتیجه، جریان هوا به طور موقت قطع شده و باعث تنگی نفس فرد می‌شود. یا تنفس سطحی (Shallow Breathing) که معمولا هر بار حدود 10 ثانیه طول می‌کشد. افرادی که به وقفه تنفسی خفیف مبتلا هستند حدود 5 تا 15، افراد متوسط 15 تا 30 و مبتلایان حاد بیش از 30 وقفه تنفسی را در هر ساعت تجربه می‌کنند.
مثل این است که نفس خود را 5 دقیقه در ساعت نگهدارید که اگر 7 ساعت در شب بخوابید یعنی 35 دقیقه نفس خود را نگهداشته‌اید! معمولا آپنه خواب با یک خر و پف آغاز شده که به مرور تا زمانی که جریان هوا کاملا قطع می‌شود مدام افزایش پیدا می‌کند. بعد از چند ثانیه، بدن نسبت به قطع شدن موقت جریان هوا با یک خرناس یا نفس نفس شدید واکنش نشان داده و خر و پف دوباره آغاز می‌شود.
اغلب افراد مبتلا به این اختلال در اثر آن از خواب بیدار نمی‌شوند و چیزی را هم به خاطر نمی‌آورند اما کیفیت خواب آنها به شدت تحت تاثیر قرار می‌گیرد.
چه کسانی در خطر وقفه تنفسی قرار دارند؟
اگر دچار اضافه وزن یا چاقی باشید احتمال داشتن وقفه تنفسی برای شما خیلی بیشتر است چون وزن اضافی موجود در گردن فشار زیادی به مجرای هوا وارد می‌کند. اگر افزایش وزن شما در بارداری زیاد باشد یعنی اگر وزن شما نرمال بوده و بیش از 16 کیلوگرم و اگر چاق بوده‌اید و بیش از 9 کیلوگرم وزن اضافه کنید خطر ابتلا به وقفه تنفسی زیاد است.
همچنین خانم‌های مبتلا به دیابت بارداری نیز در خطر وقفه تنفسی قرار دارند هر چند که احتمال وقفه تنفسی برای تمامی خانم‌های باردار به دلیل ورم مجرای هوا و محدود شدن ورود هوا، زیاد است. عوامل دیگری نیز مثل احتقان بینی که توسط آلرژی یا بیماری ایجاد شده به همراه برخی ویژگی‌های فیزیکی مثل چانه عقب رفته (Chin Receding)، بزرگ شدن آدنوئید، زبان بزرگ، انحراف تیغه بینی، دور گردن بزرگتر از میانگین یعنی بیش از 40 سانتی متر نیز می‌تواند باعث وقفه تنفسی گردد.
خطرات وقفه تنفسی در بارداری چیست؟
در طول زمان وقفه تنفسی، سطح اکسیژن خون کاهش پیدا می‌کند. هر چه میزان اکسیژنی که شب‌ها وارد بدن می‌شود کاهش یابد سطح اکسیژن بدن کمتر می‌شود. در نتیجه، فشار خون، حمله قلبی، سکته مغزی، چاقی، دیابت، افسردگی و نارسایی قلبی افزایش پیدا می‌کند. زنان باردار مبتلا به وقفه تنفسی همچنین بیشتر از سایرین در خطر دیابت بارداری و مسمومیت بارداری که برای جنین خطرناک است قرار دارند.
نتایج یک مطالعه نشان می‌دهد وقفه تنفسی احتمال زایمان سزارین و نیاز نوزاد به بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان (NICU) را افزایش می‌دهد که دلیل آن عمدتا مسائل تنفسی نوزاد است. به همین خاطر است که تشخیص و مداوای بموقع این بیماری اهمیت زیادی دارد.
علائم وقفه تنفسی در خواب چیست؟
از آنجا که وقفه تنفسی معمولا باعث بیدار شدن فرد باردار نمی‌شود همسر شما باید مراقب خر و پف بلند و نفس نفس زدن ناگهانی هوا توسط شما باشد. همچنین، افراد مبتلا به وقفه تنفسی غالبا با سردرد از خواب بیدار می‌شوند. اگر در حین تماشای تلویزیون، خواندن کتاب، کار کردن با رایانه، یا گیر کردن در ترافیک احساس خواب آلودکی می‌کنید یا خیلی زودرنج، بی قرار و فراموشکار شده‌اید باید با پزشک خود مشورت نمایید.
وقفه تنفسی چگونه درمان می‌شود؟
درمان وقفه تنفسی ملایم معمولا با تغییر شیوه زندگی انجام می‌شود. ممکن است پزشک از شما بخواهد به پشت نخوابید که این موضوع فارغ از وقفه تنفسی، در بارداری یک اصل است. اگر فراموش می‌کنید، یک توپ تنیس به پشت لباس خود چسب نمایید تا وقتی که در خواب می‌خواهید بچرخید توپ تنیس به شما یادآوری کند که باید به پهلو بخوابید.
اگر دچار اضافه وزن یا چاقی هستید از پزشک بخواهید شیوه‌ای برای مدیریت وزن شما پیدا کند چون داشتن وزن مناسب بهترین راه برای درمان وقفه تنفسی است. همچنین در صورت صلاحدید پزشک می‌توانید از چسب بینی برای باز کردن سوراخ‌های بینی و برای وقفه تنفسی ناشی از احتقان بینی از اسپری، محلول شستشو، مرطوب کننده یا ضد احتقان بینی استفاده کنید.
اگر وقفه تنفسی ادامه پیدا کند شاید پزشک از شما بخواهد از دستگاه کمک تنفسی CPAP کمک بگیرید تا اکسیژن به طور مداوم به بدن شما برسد. اما با توجه به آنکه ماسک اکسیژنِ جلوی صورت، باعث ناراحتی می‌شود شاید خیلی مورد علاقه شما نباشد. راه حل دیگر استفاده از چسب‌های تنفسی است که باعث جریان بیشتر هوا به داخل بدن شده و جلوی خروج هوا را می‌گیرد و با این کار باعث می‌شود مجرای هوا باز بماند. ذکر این نکته ضروری است که برای تمامی راهکارهای ذکر شده، باید با پزشک خود مشورت نمایید.
بیشتر بدانید:
ثبت ديدگاه