جوش پوشک

وقتی که والدین برای اولین بار آن نقاط قرمز رنگ را روی پوست کودک مشاهده می‌کنند، خیلی نگران می‌شوند. بیش از نیمی از کودکانی که پوشک می‌شوند بین سن 4 تا 15 ماهگی حداقل هر دو ماه یکبار، جوش پوشک را تجربه می‌کنند. حتی ممکن است تا زمانی که بچه پوشک می‌شود جوش‌های پوشک روی پوست او مشاهده شود.

وقتی که والدین برای اولین بار آن نقاط قرمز رنگ را روی پوست کودک مشاهده می‌کنند، خیلی نگران می‌شوند. بیش از نیمی از کودکانی که پوشک می‌شوند بین سن 4 تا 15 ماهگی حداقل هر دو ماه یکبار، جوش پوشک را تجربه می‌کنند.

حتی ممکن است تا زمانی که بچه پوشک می‌شود جوش‌های پوشک روی پوست او مشاهده شود. در حالتی که مداوای کامل امکان‌پذیر نباشد دستکم می‌توان جوش‌های آزاردهنده پوشک را کنترل کرده و جلوی گسترش آنها را گرفت.

جوش پوشک چیست؟

تعریف جوش پوشک کاملا مشخص است: برآمدگی‌های قرمز رنگ روی پوست کودک و در ناحیه ای که بچه پوشک می‌شود. معمولا جوش پوشک بوسیله آنزیم‌هایی که در مدفوع کودک وجود دارد ایجاد می‌گردد.

سایش پوشک به بدن کودک و رطوبت آن باعث می‌شود باسن کودک آسیب پذیرتر گردد. عامل دیگر قارچ پوستی است که بیشتر در محیط گرم و مرطوب رشد می‌کند. این حالت، به خصوص در جوش‌های ماندگار وجود دارد. جوش پوشک به شکل‌های مختلفی نمایان می‌شود:

جوش ناشی از سایش

قرمز شدن پوست که معمولا با نقاط کوچک یا برجستگی در ناحیه‌ای که تحت سایش قرار می‌گیرد همراه است.

عفونت قارچی

یک جوش حساس با رنگ قرمز روشن که معمولا بین خط شکم و پا مشاهده شده و از آنجا به سایر نواحی منتشر می‌گردد.

سرخ جوش (درماتیت سبوره)

جوش عمیق قرمز با پوسته‌های زرد که روی سر نوزادان مشاهده شده اما ممکن است به ناحیه پوشک نیز سرایت کرده یا در آنجا نیز مشاهده گردد.

اکزما

جوش خشک، پوسته پوسته قرمز که با خارش و در بعضی حالات با ترشح همراه است.

زرد زخم

عفونت باکتریال ثانویه به صورت تاول‌ها و پوسته‌های چرکین که ممکن است کنده شده و به سرعت به سطحی زردرنگ تبدیل شود.

التهاب چین‌های بدن یا اینترتریگو

ناحیه قرمز رنگ پوست که با ترشحات سفید مایل به زرد همراه است.

چه چیزی باعث جوش پوشک می‌شود؟

عوامل اصلی بروز جوش پوشک ترکیب رطوبت زیاد، جریان هوای کم، اصطکاک (سایش بر خلاف چین‌های نرم پوست) و سایر محرک‌ها مثل ادرار و مدفوع، مواد موجود در پوشک‌های یکبار مصرف، دستمال مرطوب معطر، مواد پاک کننده، شوینده و بهداشتی هستند. از آنجا که پوست نوزاد بیشتر اوقات روز و شب را در معرض این مواد قرار دارد جوش پوشک برای او محتمل است.

نکاتی برای جلوگیری از جوش پوشک

برای آنکه پوست حساس نوزاد را به بهترین وجه محافظت نماییم، لازم است از روش‌های پیشگیری بهره ببریم:

پوشک بچه را زودتر عوض کنید

یکی از مهترین راه‌ها برای جلوگیری از جوش پوشک، جایگزین کردن پوشک کثیف با پوشک خشک و تمیز است. زیرا وقتی پوست مدت زیادی در معرض رطوبت قرار داشته باشد بیشتر مستعد آنزیم‌هایی است که جوش را ایجاد می‌کنند. پس حتی اگر بچه به خاطر پوشک کثیف گریه نمی‌کند وقتی که حس می‌کنید خیس و کثیف شده پوشک را عوض کنید.

اجازه دهید بدن بچه هوا بخورد

وقتی که پوشک بچه را باز می‌کنید قبل از بستن پوشک جدید اجازه دهید بدن او مدتی هوا بخورد. اگر وقت ندارید با یک حوله خشک، بدن او را باد بزنید تا پوست او خشک شود.

پوشک را کمی آزاد ببنیدید

پوشک را تقریبا شل بندید تا کمی هوا وارد آن شود. معمولا مادران پوشک را محکم می‌بندند تا مطمئن شوند ادرار یا مدفوع از آن نشت نمی‌کند. این نوع بستن پوشک، باعث سایش پوست بچه هم می‌شود.

از محرک‌های پوستی استفاده نکنید

حتی الامکان از صابون‌های معطر و دستمال مرطوب معطر کودک و سایر کالاهایی که مستقیما با ناحیه پوشک تماس دارند استفاده نکنید. حداقل در دوره نوزادی که پوست کودک خیلی حساس است برای پاک کردن بچه از حوله یا دستمال نخی و یا از دستمالی که در آب گرم قرار گرفته بجای دستمال مرطوب استفاده کنید. تنها در مواقع ضروری از صابون برای شستشو و تمیز کردن پوست کودک استفاده نمایید.

نوع پوشک بچه را عوض کنید

تنها به این دلیل که پوشک گران قیمتی تهیه کرده‌اید نباید انتظار داشته باشید که پوست بچه جوش نزند. گاهی پوشک‌های گران قیمت که قابلیت جذب بالایی دارند رطوبت را جمع کرده و باعث ایجاد جوش می‌شوند. اگر پوست بچه جوش می‌زند با سعی و خطا نوع پوشک مناسب را تعیین کنید.

جلوی گسترش جوش را بگیرید

با استفاده از پمادها یا کرم‌های ضد سوختگی باید جلوی گسترش جوش پوشک را بگیرید. این محصولات با ایجاد لایه‌ای محافظ جلوی نفوذ ادرار به جوش‌ها را می‌گیرند. دو نوع محصول ضد سوختگی وجود دارد: محصولات با پایه نفتی و محصولات دارای زینک اکساید. هر کدام از اینها ممکن است برای فرزند شما مناسب باشد. امتحان کنید و ببینید کدام بهتر است.

قبل از استفاده از پماد یا کرم مطمئن شوید پوست بچه کاملا خشک باشد. تجمع رطوبت زیر پماد یا کرم تنها جوش پوشک را افزایش می‌دهد. لازم است مقدار زیادی از پماد را به آرامی روی پوست کودک بمالید تا لایه محافظی روی پوست او تشکیل شود.

مداوای جوش پوشک

اگر جوش پوشک زیاد شد حداقل قبل از بستن پوشک جدید اجازه دهید بدن کودک هوا بخورد. هر چه این زمان بیشتر باشد بهتر است. بچه را روی تشک تعویض ضد آب، حوله یا دستمال قرار داده و اجازه بدهید روی آن بازی کند.

از دستمال مرطوب برای پاک کردن کودک استفاده نکنید

بجای آن، با یک پارچه یا دستمال نخی و آب گرم بدن کودک را تمیز کنید.

به رژیم غذایی کودک توجه نمایید

جوش پوشک ممکن است به غذای کودک مربوط باشد. مقدار زیاد آبمیوه در خوراکی او، باعث افزایش میزان ادرار و نیز افزایش PH و اسیدی بودن مدفوع می‌گردد. مرکبات زیاد نیز باعث می‌شود مدفوع سوزش آور باشد.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر بعد از گذشت 1 تا 2 روز روند بهبودی جوش‌ها آغاز نشده یا اگر تاول‌های چرکین روی پوست کودک مشاهده می‌شود به پزشک کودک اطلاع دهید. پزشک بر حسب نوع جوش پوشک ممکن است با استفاده از پماد و کرم یا در مواردی، با آنتی بیوتیک آنرا درمان نماید. بعید است که بتوان مشکل جوش پوشک را به طور کامل حل کرد اما حداقل می‌توان آنرا کنترل کرده و کاهش داد.

وقتی که والدین برای اولین بار آن نقاط قرمز رنگ را روی پوست کودک مشاهده می‌کنند، خیلی نگران می‌شوند. بیش از نیمی از کودکانی که پوشک می‌شوند بین سن 4 تا 15 ماهگی حداقل هر دو ماه یکبار، جوش پوشک را تجربه می‌کنند. حتی ممکن است تا زمانی که بچه پوشک می‌شود جوش‌های پوشک روی پوست او مشاهده شود.

در حالتی که مداوای کامل امکان‌پذیر نباشد دستکم می‌توان جوش‌های آزاردهنده پوشک را کنترل کرده و جلوی گسترش آنها را گرفت.

بیبشتر بدانید:

مراقبت از پوست نوزاد

جلوگیری از نیش حشرات و درمان گزیدگی در کودکان