دوقلوها

بارداری دوقلویی یا چند قلویی به معنای آن است که شما دو یا چند بچه در رحم خود دارید. متخصصان اعتقاد دارند بارداری دو قلویی یا چند قلویی به سن، نژاد یا سابقه خانوادگی بستگی ندارد. اگر بچه‌ها از یک تخمک باشند دوقلوها یا چندقلوها، همسان نامیده می‌شوند، در غیر این صورت ناهمسان هستند. دو قلوهای همسان زمانی به وجود می‌آیند که تخمک به وسیله یک اسپرم بارور شود.

بارداری دوقلویی یا چند قلویی به معنای آن است که شما دو یا چند بچه در رحم خود دارید. متخصصان اعتقاد دارند بارداری دو قلویی یا چند قلویی به سن، نژاد یا سابقه خانوادگی بستگی ندارد. اگر بچه‌ها از یک تخمک باشند دوقلوها یا چندقلوها، همسان نامیده می‌شوند، در غیر این صورت ناهمسان هستند. دو قلوهای همسان زمانی به وجود می‌آیند که تخمک به وسیله یک اسپرم بارور شود اما در مرحله بعد تخمک به دو یا چند قسمت تقسیم می‌شود. اگر بچه‌ها همسان باشند:

  • یا همه پسر هستند یا همه دختر؛
  • گروه خون آنها یکسان است؛
  • به احتمال زیاد رنگ مو، پوست و چشمان آنها مثل هم است اما اثر انگشت آنها با هم تفاوت دارد.

مراقبت‌های بارداری دو قلویی یا چند قلویی و خطرات آن

بعد از آنکه می‌فهمید دوقلو یا چند قلو باردار هستید معمولا اولین جمله‌ای که می‌شنوید آن است که بارداری شما پر خطر است. در بارداری دو قلویی یا چند قلویی خطر زایمان زودرس، مسمومیت بارداری، سقط جنین، دیابت بارداری‌ و نقص مادرزادی بیشتر است. اما خوشبختانه،‌ احتمال اینها کم است. کافی است در طول دوران بارداری به دقت تحت نظر پزشک باشید و نسبت به بارداری تکقلویی کمی بیشتر مراقبت کنید. سایر کارهایی که باید انجام دهید مثل بارداری تک‌قلویی است:

  • زمان‌هایی که با پزشک قرار ملاقات دارید را حتما رعایت نمایید؛
  • غذاهای سالم مصرف کنید. کالری لازم را از غذاهای غنی از اسید فولیک، ‌آهن و کلسیم، تامین نمایید. این غذاها برای سلامت شما و فرزندانتان لازم هستد. نان، سرآل، گوشت، شیر، پنیر و میوه‌ها گزینه‌های مناسبی هستند. اگر به دلیل ناخوشی صبحگاهی نمی‌توانید این غذاها را میل نمایید حتما به پزشک خود اطلاع دهید.
  • سیگار نکشید و نوشیدنی‌های الکلی ننوشید؛
  • هرگز خودسرانه دارو و ویتامین مصرف نکنید؛
  • از پزشک خود بخواهید فعالیت‌های مناسب بارداری را مشخص کند؛
  • به اندازه کافی استراحت کنید.

اغلب پزشکان توصیه می‌کنند که مادرانی که دو قلو یا چندقلو باردار هستند نیمه دوم بارداری، یک هفته در میان با پزشک ملاقات نمایند. در این ملاقات‌ها پزشک با استفاده از سونوگرافی طول سرویکس را بررسی می‌کند. طول سرویکس شاخص خوبی برای تعیین احتمال زایمان زودرس است.

برای مادرانی که دوقلو یا چند قلو باردار هستند همچنین مهم است که نوع زایمان از قبل تعیین شود. اگر سرِ هر دو بچه پایین باشد زایمان طبیعی مناسب است. در حالتی که سر بچه اول پایین و بچه دوم بریچ بوده و بچه‌ها هم اندازه باشند باز هم زایمان طبیعی پیشنهاد می‌شود. اما اگر وضعیت بچه اول بریچ باشد فارغ از وضعیت بچه دوم، سزارین گزینه اصلی است.

زایمان دو قلو یا چند قلو و زمان آن

اغلب دوقلوها یا چند قلوها کمی زودتر متولد می‌شوند. بر خلاف حاملگی معمولی که حدودا 40 هفته به طول می‌انجامد، بیشتر پزشکان 37 هفتگی را مدت کامل حاملگی دوقلویی می‌دانند. در اکثر بیمارستان‌ها، مراقبت‌های زایمان دو قلویی یا چند قلویی با دقت بیشتری انجام می‌شود. بلافاصله بعد از زایمان پزشک بررسی می‌کند که آیا بچه‌ها باید به بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان (NICU) منتقل شوند.

در کمتر از نیمی از زایمان‌های دوقلو و تقریبا در تمامی زایمان‌های چندقلو حداقل یکی از نوزادان باید به بخش NICU منتقل شود. اگر درد زایمان در هفته 36 یا قبل از آن شروع شود با توجه به آنکه ریه جنین هنوز کامل نشده پزشک آمپول استروئید (معمولا دگزامتازون) را تجویز می‌کند تا ریه او زودتر کامل و رسیده شود.

بهبودی بعد از زایمان دو قلو یا چند قلو

به طور کلی، فرایند بهبودی بعد از زایمان دو قلویی یا چند قلویی به میزان زایمان تک قلویی به طول می‌انجامد. جالب است که در زایمان طبیعی دو قلویی، ممکن است زمان بهبودی حتی کمتر باشد. دلیل این اتفاق آن است که دو قلوها عموما کوچکتر از یک قلوها هستند و آسیب آنها به واژن در زمان زایمان کمتر است.

اغلب توصیه می‌شود بعد از زایمان دو قلویی یا چند قلویی 6 هفته استراحت نمایید و بعد از آن فعالیت عادی روزانه و رابطه جنسی را از سر بگیرید. با وجود آنکه بهبودی فیزیکی بعد از زایمان دو قلویی خیلی سریع اتفاق می‌افتد اما بهبود عاطفی گاهی زمانبر بوده و افسردگی بعد از زایمان در موراد بارداری دو یا چند قلویی بیشتر مشاهده می‌شود.

مراقبت از فرزندان بعد از زایمان

برای اینکه نگهداری از بچه‌ها برای شما آسان‌تر باشد باید زمانبندی فعالیت‌های آنها را با هم هماهنگ کنید. مثلا اگر یکی از بچه‌ها بیدار شده و قصد دارید به او غذا بدهید بچه دیگر را نیز بیدار کرده و همزمان به آنها غذا بدهید. اگر شما مصمم باشید آنها خودشان را با برنامه شما تطبیق می‌دهند. برای نگهداری بچه‌ها از دیگران کمک بگیرید. وقتی که دیگران به شما پیشنهاد کمک می‌دهند آنرا رد نکنید. با این کار انرژی خود را ذخیره کرده و از مصاحبت با بچه‌های نازنین خود بیشتر لذت می‌برید. خیلی خوب است که با سایر مادران دارای فرزندان دو قلو ارتباط برقرار کنید.

بیشتر بدانید:

احتمال بارداری دوقلویی یا چندقلویی

بارداری پرخطر و اقدامات لازم