داستان ضرب المثل های ایرانی و کودکانه هر کدام به نوعی جالب، جذاب و شنیدنی هستند. این ضرب المثل ها، داستان های پند آموز و کوتاهی هستند که از دل افسانه ها و یا اتفاقات تاریخی به وجود آمده و نسل به نسل به گوش رسیده اند. شما با بازگو نمودن داستان ضرب المثل های زیبا و معروف و نیز حکایت هر ضرب المثل برای کودک خود، می توانید ساعت ها او را سرگرم کرده و داستان های کهن و قدیمی ایران باستان را برای او روایت کنید. همان گونه که تاب خانگی کودک می تواند برای او تفریح بوده و کودک مشغول سازد، بازگو کردن داستان این ضرب المثل ها نیز چنین تاثیری خواهند داشت.
بررسی چند ضرب المثل به همراه معنی آن ها
در این بخش به برخی از ضرب المثل های کودکانه که بسیار رایج و شناخته شده هستند، اشاره می کنیم:
- حرف راست را باید از زبان بچه شنید
بچه ها سیاست های رفتاری بزرگتر ها را نداشته پاک و صادق هستند و دروغ نمی گویند. پس اگر به دنبال حرف راست هستیم، این ضرب المثل را به کار می بریم.
- آش کشک خالته بخوری پاته نخوری پاته
به این منظور است که فرد بخواهد و یا نخواهد باید یک کاری را انجام دهد.
- با دم شیر بازی می کند
منظور این است که کار خطرناکی انجام می دهد.
- رو نیست که، سنگ پای قزوینه
این اصطلاح برای افراد پرو به کار می رود، یعنی فرد خیلی رو دارد.
- یک کله بهتر از سه کله
یعنی همفکری چند نفر بهتر از فکر کردن و راه حل یک نفر است.
- دست گل به آب داده
یعنی فردی خرابکاری کرده است.
- آدم گرسنه سنگ را هم می خورد
یعنی وقتی کسی گرسنه باشد، می تواند هر چیزی را بخورد.
- جواب دندان شکن می دهد
یعنی جواب های او منطقی و درست است.
- آب از دستش نمی چکد
به معنی خسیس بودن فرد است. یعنی خیر او به کسی نمی رسد.
- با یک من عسل هم خورده نمی شود
این ضرب المثل به بد اخلاق بودن و اخمو بودن فرد اشاره دارد.
- به درد جرز دیوار می خورد
یعنی کاملا بی فایده و بی مصرف است.
- عقلش به چشمش است
اشاره به ظاهر بینی فرد دارد.
- از آب گل آلود ماهی می گیرد
از هر فرصتی، بیشترین استفاده را می کند.
- کاسه داغ تر از آش
فرد در موضوعی که ربطی به او ندارد، دخالت می کند.
- از خجالت آب شد
اشاره به خجالتی بودن زیاد فرد دارد.
- آتش بیار معرکه
به فردی که بین افراد دو به هم زنی کرده و بحث و جدل راه می اندازد.
- باد آورده را باد می برد
آنچه ساده و بدون زحمت به دست آید، آسان هم از دست می رود.
- برای همه مادر ولی برای من زن بابا است
یعنی با همه مهربان است اما با من نامهربانی می کند.
- آبی از او گرم نمی شود
یعنی فرد تنبل است و هیچ کاری را انجام نمی دهد.
- همان آش و همان کاسه است
یعنی اوضاع و شرایط هیچ تغییری نکرده است.
- چشمانش آلبالو و گیلاس می چیند
یعنی خطای دید دارد و خوب نمی بیند.
- آش دهن سوزی نیست
اشاره به عدم کارآمدی و محبوب نبودن افراد دارد.
- با زبان خوش مار را از سوراخ بیرون می آورد
منظور از این ضرب المثل این می باشد که فرد خوش زبان بوده و با چرب زبانی کارهایش را جلو می برد.
- نوروز به شنبه افتاده است
به معنای خوش یمن و مبارک بودن اتفاق یا روزی است.
- از دماغ فیل افتاده است
یعنی خودش را می گیرد و متواضع نیست.
- از کوره در رفت
یعنی بیش از حد عصبانی شد.
- آب پاکی را روی دستش ریخت
یعنی تکلیف آن فرد را مشخص کرد.
- برج زهر مار است
یعنی عصبانی و بد اخلاق است.
- سوزن همه را می پوشاند ولی خودش لخت است
این ضرب المثل برای فردی به کار می رود که بخشنده و به فکر دیگران است ولی به خودش توجهی ندارد.
- در دروازه را میشه بست اما در دهان مردم را نمیشه
این ضرب المثل اشاره می کند که مردم در هر حال حرفی برای گفتن دارند و حرف هایشان تمام نمی شود.
- طاقتم طاق شد
یعنی صبر، آرام و قرار بیشتری ندارم.
- عجب کشکی ساییدم
یعنی همه مسائل بر خلاف انتظار از آب در آمد.
- عذر بدتر از گناه
یعنی جهت توجیه کار بدی انجام شده یک دلیل زشت تر و بدتر بیاورید.
اهمیت آموزش ضرب المثل های کودکانه
ضرب المثل های کودکانه نه تنها به کودکان کمک می کنند تا مفاهیم و ارزش های اساسی را یاد بگیرند، بلکه به تقویت زبان، تفکر منطقی، خلاقیت و ارتباط کودکان با فرهنگ کشورمان نیز کمک می کنند. در زیر به بررسی اهمیت ضرب المثل های کودکانه اشاره می کنیم:
· آموزش ارزش ها و اخلاقیات
به طور معمول، ضرب المثل های کودکانه در قالب داستان های ساده و قابل فهم بیان می شوند و به کودکان کمک می کنند تا ارزش ها و اخلاقیات اساسی را یاد بگیرند. این ضرب المثل ها به آنها مفهوم هایی مانند صداقت، صبر، نیکی، کمک به دیگران و... را آموزش می دهند.
· تقویت زبان و ادبیات
ضرب المثل ها کمک می کنند تا کودکان با واژگان و عبارات جدید آشنا شوند و مهارت های زبانی خود را تقویت کنند. همچنین، با خواندن و استفاده از ضرب المثل ها، کودکان با ساختار های جملات و قوانین گرامری آشنا می شوند.
· تقویت تفکر منطقی
این ضرب المثل ها به کودکان کمک می کنند تا تفکر منطقی و استدلال را تقویت کنند. آنها باید مفهوم پشت ضرب المثل را درک کنند و از این تجربه ها برای حل مسائل و اتخاذ تصمیمات استفاده کنند.
· تقویت خلاقیت
همان طور که وسایل بازی مانند سرسره و تاب خانگی کودک، در تقویت قوای حرکتی او موثر است، ضرب المثل ها نیز به کودکان کمک می کنند تا خلاقیت خود را در استفاده از زبان و بیان احساسات و افکارشان تقویت نمایند. آنها می توانند از ضرب المثل ها استفاده کنند تا داستان های خلاقانه بسازند یا حل مشکلات را به شکل خلاقانه ای انجام دهند.
· ارتباط با فرهنگ
ضرب المثل های کودکانه بخشی از فرهنگ هر جامعه هستند و با استفاده از آن ها، کودکان می توانند با فرهنگ و تاریخ جامعه خود آشنا شوند و ارتباط عمیق تری با سنت ها و ارزش های فرهنگی برقرار کنند.
ثبت ديدگاه