حمام کردن نوزاد کار مشکلی است. دائم نگران آن هستید که نکند بچه از دستان شما سر بخورد. استحمام، برای خود بچه نیز سخت است. اما با انجام اقداماتی موثر می‌توانید آنرا برای خود و فرزندتان شاد و لذت‌بخش نمایید.
تا زمانی که بچه هنوز راه نیفتاده نیازی نیست که زیاد او را حمام ببرید. مثلا می‌توانید در زمان تعویض پوشک، بدن او را تمیز کنید. در سال اول، 2 تا 3 مرتبه حمام در هفته کافی است. اگر بیش از سه بار در هفته او را حمام کنید پوستش زیادی خشک می‌شود. استفاده از یک مرطوب‌کننده بدون بو و ضد آلرژی، بلافاصله بعد از حمام برای جلوگیری از خشک‌شدن پوست مفید است. بهتر است تا زمانی که محل بند ناف هنوز خوب نشده و تا هنگامی که پسر را ختنه کرده‌اید او را حمام نکنید.
حمام کردن قبل از بهبود ناف (شستشوی نوزاد تازه متولد شده)
در هفته اول یا دوم بعد از تولد و تا زمانی که بند ناف نیفتاده و کاملا بهبود پیدا نکرده از حمام اسفنجی استفاده کنید. در این نوع حمام بجای قرار دادن بچه در آب، او را در یک اتاق گرم روی یک سطح صاف (مثلا روی تشک تعویض، رختخواب و غیره) که هم برای او و هم برای شما راحت باشد قرار دهید. کودک را در یک حوله یا پتو پیچانده و تنها بخش‌هایی از بدن او را که می‌خواهید بشویید، باز کنید. در کنار خود یک ظرف آب، یک دست لباس که دو بار آبکشی شده (تا مطمئن شوید اثر مواد شوینده در آن باقی نمانده باشد) و شامپو بدن بچه را قرار دهید.
در مرحله اول، از یک دستمال نمدار و بدون صابون برای پاک‌کردن سر و صورت بچه استفاده کنید تا کف وارد چشمان، دهان و گوش بچه نشود. سپس اسفنج یا لیف را در ظرفی که در آن شامپو بدن ریخته‌اید بزنید و باقی بدن او را بشویید. بهتر است در مرحله آخر پوشک را باز کنید و زیر آن را بشویید. شستشوی زیر بغل، پشت گوش، اطراف گردن و به خصوص در مورد دخترها اندام تناسلی را فراموش نکنید.
حمام کردن پس از بهبود ناف
پس از بهبودی کامل ناف، می‌توانید نوزاد را مستقیما در آب قرار دهید. مدت زمان اولین حمام نوزاد باید تا حد ممکن کوتاه باشد. احتمالا او کمی احساس ناراحتی می‌کند اما اگر زیاد بی‌قراری کرد تا دو هفته آینده دوباره از حمام اسفنجی استفاده کنید.
اغلب والدین ترجیح می‌دهند نوزاد را در یک وان یا تشت کوچک یا سینک که در کف آن حوله قرار داده شده، استحمام کنند (حوله از سُر خوردن نوزاد جلوگیری می‌کند). در وان حدود 5 تا 8 سانتی‌متر آب بریزید. مراقب باشید که آب باید ولرم باشد نه داغ. اگر در کنار شما شیر آب هست که می‌خواهید در وان بریزد ابتدا آب سرد را باز کرده و به تدریج دمای آنرا افزایش دهید.
وقتی که لباس‌های بچه را از تن او در می‌آورید او را بدون درنگ در آب قرار دهید تا احساس سرما نکند. یکی از دست‌های خود را زیر سر او قرار داده و با دست دیگر او را داخل آب کنید. اول پاهای او را در آب قرار دهید. به آرامی با او صحبت کنید و او را تشویق به حمام کردن نمایید. بیشترِ قسمت‌های بدن و کل سر او باید از آب بیرون باشد. هر از چندی روی بدن او آب گرم بریزید تا سردش نشود.
از یک لیف نرم برای شستن صورت او استفاده نمایید. صورت و موهای او را بشویید. پوست سر او را به آرامی ماساژ دهید. زمانی که می‌خواهید سر او را بشویید دست خود را روی پیشانی او به نحوی قرار دهید که کف شامپو از کنار سر به پایین بریزید و وارد چشمان او نشود. بقیه بدن او را از بالا به پایین بشویید.
نکات مهم در خصوص استحمام نوزاد
قبل از استحمام بچه باید همه چیزهای لازم از جمله لباس‌ها و کلاه، صابون، شامپوها، پوشک و حوله را آماده نمایید. اتاق یا حمام باید به اندازه کافی گرم باشد. اگر چیز مهمی را فراموش کرده‌اید، تلفن زنگ می‌زند یا کاری باید انجام دهید نوزاد را نیز همراه خود ببرید. قبل از خروج، بچه را در یک حوله یا پتوی کاملا خشک بپیچید. هرگز بچه را حتی برای یک لحظه در حمام تنها رها نکنید.
اگر بچه از استحمام لذت می‌برد کمی زمان به او بدهید تا آب بازی کند. هر چه حمام برای او سرگرم‌کننده‌تر باشد ترس او برای دفعات بعدی کمتر خواهد بود.
برای بچه‌های خیلی کوچک، نیازی به اسباب‌بازی حمام نیست. اما زمانی که او کمی بزرگتر می‌شود اسباب‌بازی‌های حمام برای او خیلی جذابیت پیدا می‌کنند. ظروف پلاستیکی، اسباب‌بازی‌های شناور بر آب و کتاب‌های ضد آب حمام خیلی مناسب هستند و باعث می‌شوند در زمان تمیز کردن حواس کودک پرت شود.
مزایای حمام کردن کودک
ایجاد ارتباط عاطفی بین والدین و کودک
زمانی که شما با بچه صرف می‌کنید برای کودک به معنی آن است که شما او را دوست دارید. وقتی به چشم‌های او خیره می‌شوید، او را می‌بوسید و برای او آواز می‌خوانید همه اینها احساس شما را به کودک منتقل می‌کنند.
یادگیری
حس کردن گرمی یا سردی آب، درک رابطه علت و معلولی مثلا اینکه چگونه به آب ضربه بزند که صدای شالاپ شلوپ تولید کند و غیره به یادگیری کودک کمک می‌کنند. بهتر است وقتی که او را می‌شویید اعضای بدن او را نام ببرید مثلا بگویید «حالا دارم دست‌های دخترم را می‌شویم».
خوابیدن بهتر بچه
آب گرم، حمام گرم، احساس امنیت، و دوست داشته‌شدن به بچه احساس آرامش می‌دهد و کمک می‌کند که او راحت‌تر و با آرامش بیشتری بخوابد.
بیشتر بدانید:
ثبت ديدگاه